Waarom de gehandicaptenzorg zo duur is

De geleidehond

De geleidehond wordt door de ziektekostenverzekeraar vanuit het basispakket in bruikleen verstrekt, maar deze eist van de leverancier dan wel een garantietermijn van zes jaar. Wordt deze termijn niet gehaald, dan moet de leverancier naar rato terugbetalen. Gezien onze sores met niet minder dan drie vervangende geleidehonden van de school van Martin Gaus uit Lelystad, wil ik nu zelf een hond aanvragen, een hond die wél aan de kwaliteitseisen voldoet.

In de school van Herman Jansen uit Almere wordt nog de klassieke africhting toegepast, waarbij de hond ondergeschikt is aan de baas en niet andersom; behalve belonen, moet je hem zo nodig ook kunnen corrigeren volgens de natuurlijke methode die door de leider in de honden roedel wordt toegepast. Zodra de hond dan voldoende aan mij gewend is, zou mijn man er ook mee  kunnen lopen, want elk een hond aanvragen zou te kostbaar worden voor de verzekeraar.

Het gesprek met Herman verliep gemoedelijk. Kort daarna kwam Sabrina, de trainster, voor een kennismakingsgesprek dat plezierig verliep. Ze had al een hond meegenomen om mee te proeflopen. Dat ging goed, de nog jonge hond had een pittig tempo. Ik vroeg om een herder kruising omdat herders trouwer zijn. Labradors, jachthonden toch, hebben de neiging er vandoor te gaan. Bovendien houden ze veel van zwemmen en allerlei ongein van de straat te vreten. Mijn mans huidige labrador die binnenkort aan zijn pensioen toe is, ziet zelfs kans om ongezien de amuses uit de kattenbak te vissen.

Aantonen dat ik blind was.

De school had eerst wel een verklaring van de oogarts nodig. Ik zei dat ik sedert 1993 geen oogarts meer had omdat ik sindsdien professioneel blind ben en er voor hem aan mij geen eer meer te behalen was.

Niettemin vroeg verzekeraar Zilveren Kruis alsnog om een recente verklaring, maar ik repliceerde dat ik intussen echt niet naar Lourdes was geweest.Uiteindelijk mocht ook onze huisarts een verklaring afgeven. Die vermeldde dat ík ‘bekend was met blindheid’. Geen sterke formulering, maar ik moest het ermee doen. De school deelde mee dat de verzekeraar tegenwoordig ook nog een onderzoek eiste door een expertisecentrum voor blinden en slechtzienden. Dat schoot me in het verkeerde keelgat , want ik heb al meer dan tien jaar ervaring met het lopen met onze geleidehonden; in 1993 had ik daartoe al betaalde instructie gevolgd.

Visio

Maar de regionale centra, die hun klantenbestand zien slinken sinds de invoering van de eigen bijdrage in combinatie met hun deskundigheid die het vaak laat afweten, hebben alles uit de kast getrokken om de verzekeraars te overtuigen van het belang van hun interventie, en blijkbaar met succes. Zo maakte ik dan een afspraak bij Koninklijke Visio in Apeldoorn. Om een wachtlijst te bekorten , wees ik erop dat ik de hond, behalve voor het geleidewerk, ook nodig had voor lichaamsbeweging buitenshuis vanwege mijn anders moeilijk te reguleren bloedsuiker.

De intake

De intake kon gelukkig telefonisch geregeld worden. Daarbij passeerden verschillende hulpmiddelen de revue, zoals een voorleesapparaat, maar daar had ik geen behoefte aan. Na de vraag of ik wel kon stoklopen, werd mij de Icane aangeraden, een elektronische stok die op afstand obstakels zou kunnen waarnemen. Prijs: €  1.700,–, alleen te gebruiken in combinatie met de Iphone ad € 700,–. Ik repliceerde dat mijn man als voormalig hulpmiddelenleverancier daar al een kritisch artikel over had gepubliceerd in de blindenpers en dat de Icane inmiddels ook veel gebruikers had teleurgesteld.

Korte tijd later belde de intaker mij terug om mee te delen dat de ergotherapeute van het expertisecentrum mij toch zelf ook nog wilde zien. Het onderzoek oriëntatie en mobiliteit werd drie weken later ingepland. Gelukkig dat ik zelf tevoren nog gebeld had, want de brief met de afspraak is nooit aangekomen, terwijl Visio stelt het consult toch in rekening te zullen brengen wanneer de cliënt de afspraak niet binnen 24 uur tevoren afzegt.

Advies

Ik adviseerde de medewerker cliënten met visuele beperking voortaan te bellen of een mail te sturen die ze dan zelf tijdig konden lezen.

Toen het Valys-vervoer mij afzette op locatie, vroeg ik de taxichauffeur naar de balie. Die was er niet; ik bevond mij in een grote lege ruimte. Maar bij een lift in de hoek las hij: Visio derde etage. Ik gaf de ergotherapeute in overweging voortaan wel meer rekening te houden met blinden door vooraf te vermelden dat Visio zich op de derde etage bevindt. Ze antwoordde dat de meeste cliënten de eerste keer toch met begeleiding komen.

Toen vroeg ze mij wat de hulpvraag was. Ik antwoordde dat ik helemaal geen hulpvraag had, maar dat het onze verzekeraar was die hun goedkeuring geëist zou hebben voor verstrekking in bruikleen van een geleidehond. Het onderzoeksgesprek verliep in goede harmonie, maar ik had wel de indruk haar meer nieuws te kunnen vertellen dan zij mij.

Toen naar buiten om te lopen, eerst met de stok en daarna met de dogsim, een simulatiehond, een frame op zwenkwieltjes en voorzien van een beugel, die door de ergotherapeute werd voortgeduwd. Ik voelde me net een kleuter.

De oriëntatie was voldoende, maar ze vertelde dat ze haar bevindingen nog zou bespreken met trainster Sabrina.

Toen ik informeerde hoeveel ik inmiddels kwijt was aan hun bemiddeling omdat die van toepassing is op de eigen bijdrage van 385 euro, bleek die alleen al met de intake volledig opgesoupeerd  te zijn.

De school van Herman

De week daarop belde ik Herman Jansen om te vragen wat de leveringstermijn zou zijn en of ze misschien al een geschikte hond op het oog hadden. Ik stuitte op de voicemail. Even later werd ik teruggebeld, niet door Herman zelf, maar door zijn echtgenote. Nee, zij kon mij niet met Herman doorverbinden, want sedert Hermans pensionering zou zij daar naar eigen zeggen nu zelf de leiding hebben.

Ze viel over de brief met gegevens die ik aan Herman had gericht en verweet mij wel erg veeleisend te zijn, waar ik me niet van bewust was. Bovendien viel ze me steeds in de rede, en liet me weten dat het nog helemaal niet zeker was dat ik wel een hond van hun zou krijgen! Ik maakte haar duidelijk dat ze op mij agressief en klantonvriendelijk overkwam en dat ikzelf gewend was om op een volwassen manier te communiceren. Daarop kondigde ze aan dit voor haar zinloze gesprek te beëindigen, en verbrak de verbinding.

Trainen

Omdat intussen de ergotherapeute ook nog wilde zien hoe ik mij in mijn eigen omgeving kon oriënteren, werden er op voorhand al twee afspraken gemaakt om daar voor de gewenste routes te trainen met de dogsim. Ik betwijfelde de zin daarvan, maar om de goedkeuring te kunnen krijgen van de instelling was dat toch conditio sine qua non. En nu maar hopen dat ze me tijdens de routes niet op een fout kan betrappen, anders wordt me vast ook nog een mobiliteitscursus opgedrongen, in de trant van: twee stappen naar links, vijf vooruit…

 

Ja mijnheer Rutte, u heeft gelijk, de kosten voor de gehandicaptenzorg in Nederland moeten in de toekomst wel beheersbaar blijven. Maar aan de andere kant zijn er toch heel wat lieden die God op hun blote knieën mogen danken dat er gehandicapten zijn!

Truus Jonker: Professioneel blind, van 1949, vier dochters, tolk voor asielzoekers.