Het is vandaag donderdag
Zodra William ons door de openstaande deur aan ziet komen lopen, schatert zijn vrolijkheid ons tegemoet. Ongeduldig zit hij ons op te wachten, keurig aangekleed in zijn speciale stoel. Moeder Rosemary verwelkomt ons al even opgewekt. Zij is gekleed in een jurk met een Afrikaans design, William heeft een omslagdoek van dezelfde stof.
Een mooie twee-eenheid, niet alleen wat betreft kleding, zo merken we later.
Alert en vrolijk
Hij kijkt alert en vrolijk om zich heen, volgt alles wat we zeggen. Hij kan niet praten maar doet non-verbaal goed mee. Het grootste deel van de dag zit hij in zijn speciale, op maat gemaakte stoel. Hij is er vaak alleen; de deur blijft open, zodat hij langslopende mensen uit de buurt kan zien.
Eigenlijk is iedere dag voor William hetzelfde. Behalve de zaterdag. Dan mag hij naar een opvang in de buurt waar hij een hele ochtend speelt met andere kinderen met een handicap. Er gaat dan ook geen enkele vrijdag voorbij of hij herinnert zijn moeder er met vrolijke gebaren aan dat het morgen weer wasdag is: zaterdag is zijn feestdag, en dan wil hij natuurlijk wel schone kleren aan!
Moeder Rosemary zit rustig glimlachend op de grond. Als kind kreeg zij polio. Ze heeft evenals haar zoon nooit kunnen lopen. Omdat haar driewieler kapot is kruipt ze de laatste tijd, net zoals vroeger toen ze nog kind was. Haar levensverhaal is schokkend. Misbruikt, weggestuurd door haar familie, ‘omdat mijn onderlichaam verlamd is noemde mijn vader me altijd een half kind’.
Moeder Rosemary staat alleen voor de opvoeding van vijf kinderen. Haar man is enkele jaren geleden tijdens het vissen op het Victoriameer door de bliksem getroffen. In haar driewieler ging ze daarna regelmatig zelf met een passagiersboot over het Victoriameer naar een naburige grote stad om handel te drijven. In de grote stad verkocht ze dan van bananen gebrouwen bier. Met de opbrengst kocht ze vervolgens kleding, die ze thuis op de markt weer doorverkocht. Op een kwade dag werd ze gearresteerd vanwege clandestiene handel. Een sympathieke rechter sprak haar vrij, op voorwaarde dat ze niet opnieuw in de fout zou gaan.
Noodgedwongen gaat Rosemary nu naar dezelfde markt, waar iedereen haar kent en respecteert, om te bedelen. Ondanks alles is zij een trotse en sterke vrouw gebleven. Al haar kinderen zitten op school, zij vormen het belangrijkste doel in haar leven: een betere toekomst voor haar kinderen mogelijk maken.
Haar grote zorg is William. Zou hij ook naar school kunnen? Kan er iets gedaan worden aan het continue kwijlen, waardoor zijn kleding nat en vies wordt? Vooral dat laatste is voor Rosemary een prioriteit, want zeep om de kleding steeds te wassen is duur en water is schaars.
Mogishu, de veldwerker die het gesprek leidt, is voortvarend. Concrete acties worden besproken: om het kwijlen te verminderen, de mobiliteit te vergroten, scholing te organiseren. William hoort het instemmend aan. Hij gaat zeker zijn best doen.
Rosemary luistert, hoopvol. Een alleenstaande moeder, verlamd aan beide benen, overlevend door te bedelen, met de zorg voor een ernstig gehandicapte zoon. Maar vooral een zelfbewuste moeder, vechtend voor al haar kinderen, sterk en trots. Zij gaat zeker haar best blijven doen. Hoop vult de kamer. We nemen vrolijk afscheid.
William weet dat morgen zijn kleren weer worden gewassen, want overmorgen is het zaterdag.
Kees van den Broek
Kees van de Broek, Oud directeur Liliane fonds Projectleider Voor STEP training voor veldwerkers in de ondersteuning voor families met Cerebrale Parese
oktober 2018
