dokter jan houd hand vast

Tango met de dood

Het liedje “Tango Met De Dood” van Herman van Veen heeft me geraakt. De dood is iets wat mij op de een of andere manier in mijn hele leven achtervolgd heeft. Al bij mijn geboorte was ik weggelegd in mijn wiegje omdat de verpleegkundige dacht dat ik overleden was, totdat ik begon te schreeuwen en liet blijken dat ik nog steeds was.

Ook in de jaren erna was dood en doodgaan een topic. Als kind lag ik in het Gemeenteziekenhuis en soms overleed een van de jongens bij mij op zaal. Er was nog geen Intensive Care, dus kinderen met zware verminkingen en verwondingen lagen bij ons op zaal en helaas ging dat niet altijd goed. Als je acht jaar bent komt dat behoorlijk binnen. Niemand sprak er met je over en soms verdwenen je vriendjes gewoon van zaal om vervolgens nooit meer terug te keren.
Vanaf de kinderafdeling in het Gemeenteziekenhuis in Dordrecht keken wij uit op het Katholieke Kerkhof. Dat was heel vreemd om te ervaren. Ik was Christelijk opgevoed, dus dat mensen begraven werden wist ik natuurlijk. We zagen hoe de priester samen met de familie afscheid namen en daarna de werklieden met hun hoedje het graf dichtgooide om er later een steen op te zetten. Maar soms zagen we dat ze ook weer opgegraven werden, door dezelfde mannen met een hoedje op in een overall. Achter op het kerkhof werden dan de overblijfselen in de knekelput gedumpt. Al met al een rare ervaring. Ik was toch opgevoed met de Bijbel: “dat bij de wederopstanding de graven open zullen gaan.”

Katholieke begraafplaats Dordrecht

Vele jaren later woonden we vlakbij het kerkhof in Dordrecht en ik geef toe: ik ging er altijd met een grote boog omheen, omdat ik bang was voor de geesten die mij ook zouden ophalen. In 1966 werd er een zware operatie gepland. Mijn gebroken bot wilde niet meer aan elkaar groeien. Ik kreeg een stukje bot van mijn moeder, dit was heel bijzonder. De narcose met ether en lachgas was echt afschuwelijk. Iets waar ik toen nooit over gesproken heb is dat ik tijdens de operatie letterlijk boven de tafel hing naast de Phillips operatielamp en keek naar mijzelf en naar de operatie. Een hele rare ervaring waar ik eigenlijk nooit over heb kunnen praten. Daarbij was mijn ouders verteld dat ik maar 28 jaar zou worden. Doordat er om me heen zoveel jongeren overleden geloofde ik dat ook. Later op de Sint Maartenskliniek hebben we  helaas vele vrienden verloren. Leeftijdgenoten met spierdystrofie, nieraandoeningen of aan de gevolgen van een ongeval. Toch beïnvloedt je dat en ik weet nog goed dat we soms in de kerkdienst om een kratje bier aan het wedden waren: “wie is de volgende?”

Na het overlijden van Samme en Jelte – onze tweeling – kwam de dood heel dichtbij. Ik had het gevoel dat de hemel open ging en al die vrienden terugkwamen.

Op dit moment ben ik 64 en heb ik mijn ouders, schoonouders, schoonzusje en heel veel vrienden verloren, zo ook kort geleden nog. Komende periode word ik weer geopereerd. Onbewust had ik de operatie in 1966 verbannen naar een ver hokje in mijn herinnering. Ik zal niet ontkennen dat ik daar wel enigszins buikpijn van kreeg. En ik heb nog zoveel te doen samen met Paula, Ivar, Jeske en Ruben. Plezier hebben met mijn vrienden en intussen door de wereld nog een beetje veranderen. Samen kijken of we gelijke rechten en kansen voor iedereen nog beter onder de aandacht kunnen brengen. Na mijn herseninfarct was ik me ineens bewust van het feit dat ik niet meer jong-gehandicapt was, maar dreigde ouder te worden. Ik heb nog altijd niks met de dood. Dus ik heb beloofd aan de dokter dat hij na mijn operatie mijn boek Troost Over Leven uit mijn handen krijgt.

Boek Aanbieding

Één voordeel: ik heb nu wel alles opgeruimd en mijn begrafenis geregeld. Zodat ik weer met volle teugen kan genieten van iedere dag die ons gegeven is. Ik heb natuurlijk niet voor niks mijn hele werkzame leven pensioen opgebouwd!

Over Jan Troost

Ik ben al 41 jaar betrokken bij de emancipatiebeweging van mensen met een handicap. Ik geloof in het leven, en dat humor een belangrijk wapen is om uiteindelijk iedereen zijn weg te laten vinden in onze samenleving. Creativiteit en vernieuwing zijn mijn credo, soms met een kritisch ondertoon, maar altijd met open vizier en gebruik makend van ieders kwaliteiten.

6 reacties op “Tango met de dood

  1. Lieve Jan, op het strand van Texel zie ik de eindeloze zandvlakte, de grijsblauwe Noordzee en de violette wolken erboven. En ik besef ten diepste dat we allemaal zo’n zandkorrel zijn, stofjes in het heelal. Jij bent er ook eentje, en wat een bijzondere! Vaak een fraai schelpje dat liet zien hoe mooi en kwetsbaar een mens kan zijn. Soms een akelig scherp steentje in de brogues van hardleerse en doofblinde politici en beleidsmakers.
    Ik heb me honderd maal afgevraagd waar je toch de volhardende strijdvaardigheid vandaan haalde. Honderd maal waar je je humor en je relativeringsvermogen vond.
    Maar toen ik je voor het eerst sprak, op een symposium of zo, een actie dag Stop de stapeling, Genoeg is genoeg, Gelijk is gelijk of bij de bezetting van de Tweede Kamer, waar dan ook, toen zag ik het. In je ogen. Die onverwoestbare levenslust. Die liefde voor het leven, hoe kreukelig of stekelig ook. De kracht die we ook bij onze gemeenschappelijke vriendin Petra zagen.
    Je hebt me vaak aangestoken, opgejut, de moed gegeven om op mijn eigen terrein, in de chronisch zieken club, op te staan voor onze rechten, ons bestaansrecht, voor een goed leven. Je hebt me vaak laten lachen. ” Die Jan ! Dat hij dat durft! Dat kostuum! Dat hij precies de vinger op de zere plek drukt!”
    Je bent een heerlijk mens Jan, een aanjager, inspiratiebron,een komiek, een liefdevolle familie man, het speerpunt van de disability beweging in Nederland. En dat allemaal zul je blijven voor ons.
    Liefs van de kreukelheks Marja Morskieft

  2. Lieve Jan,
    Jouw boek heb ik nog niet, maar dat komt zeker en vast. Ik weet nu even niet precies wat ik moet voelen na het bericht van jou, wat mij voorbij kwam terwijl ik mijn facebookpagina vaarwel ging zeggen. Geschrokken zoals vele die jou kennen. Ik heb je leren en mogen kennen in 2017 met gelijkisgelijk, ik kwam letterlijk en figuurlijk in een warm bad.
    Samen geprobeerd aan te kaarten hoe we de gemeente en samenleving een beetje mooier konden maken.

    Inmiddels ben ik er door persoonlijke omstandigheden uitgegaan nog wel op de achtergrond als VN Ambassadeur mondjesmaat iets ondernomen.
    Jouw werk voor ons mensen is en blijft een groot goed, je kracht, doorzettingsvermogen daar kunnen vele mensen een voorbeeld aan nemen.
    Jan ik hoop dat jij een mooie dag hebt vandaag met alle mooie en lieve mensen om je heen. Ook ik ben bij je op afstand, en in mijn hart wat groot genoeg is, is een plekje blijvend gereserveerd.
    Ik hoop vann harte nadat ik de uitzending heb gehoord, je idd meer tijd krijgt.

    Groet Jolanda

Laat hier je reactie achter:

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.