OPEN BRIEF toegankelijk elektronisch stemmen voor ons allemaal

Geachte heer, mevrouw,

Dinsdagavond 17 juni om 19.30 uur vindt in uw Tweede Kamer het debat plaats over het tijdelijk experimenteren met elektronische stemprinters en stemmentellers.
Daarom graag uw aandacht voor het volgende.

VN-Verdrag inzake de rechten van de mens met een Handicap
In mijn eerdere brief van 10 februari jl. meldde ik dat op 21 januari 2016 de ratificatie van het VN-Verdrag inzake de rechten van de mens met een Handicap werd aangenomen door de Tweede Kamer. Eveneens op 21 januari jl. is de motie van mevrouw Voortman aangenomen waarin op termijn gestreefd zal worden naar 100% toegankelijke stemlokalen. Op 12 april heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor de ratificatie van het verdrag aanvaard.

Daarmee hoop ik als blinde kiesgerechtigde zó dat een toegankelijk stemproces voor mij en meerdere honderdduizend kiezers met een beperking eindelijk een definitieve stap dichterbij is gekomen. Dit kan volgens mij echter alleen door het aannemen van dit wetsvoorstel dat dinsdagavond wordt besproken zodat het gebruik van stemprinters met toegankelijkheidsvoorzieningen mogelijk wordt.
Immers, wat heeft het voor een zin om te streven naar 100% toegankelijke stemlokalen als je in het stemhok geconfronteerd wordt met het rode potlood waar je niets mee kunt.

Tot mijn spijt moet ik constateren dat er nog steeds inspanningen worden geleverd om het gebruik van een nieuw model stembiljet toch nog mogelijk te maken.
Ondanks dat de Commissie Van Beek duidelijk adviseerde in de richting van het wetsvoorstel dat nu dinsdagavond wordt behandeld en juist niet adviseerde in de richting van het gebruik van een met de hand gemarkeerde stembiljetten.

BZK beproeft nieuw model stembiljet

Vorige week informeerde minister Plasterk u over de uitkomsten van nieuwe proeven met een ‘verbeterde’ nieuw model stembiljet en het elektronisch tellen ervan.
Waarom besteedt de minister kostbare middelen en tijd in een stemmethode die door de Commissie Van Beek is afgeraden?

Na lezing van het bericht die de aanbieding van het rapport begeleide, wordt de suggestie gewekt dat de testen zeer positieve resultaten hebben laten zien.

Na lezing van het volledige rapport van de organisatie die de test in opdracht van het ministerie van BZK heeft uitgevoerd kom ik toch tot een andere conclusie.

Recept voor ongeldig stemmen

In vergelijking met eerdere proeven in november 2012 is het percentage ongeldig van 14,2% gedaald naar 1,8% tijdens de proef van november 2015.
Wat niet is gemeld is dat bij de gerapporteerde score van 1,8% voor het gemak alle stembiljetten, waarvan er alleen een partijlijst was gemarkeerd als geldig werd beschouwd. Voor 18.2% van de proef stembiljetten was uitsluitend een partijlijst gemarkeerd, zodat het werkelijke percentage ongeldig eigenlijk liefst 20% bedraagt.

Overigens het percentage ongeldig van 1,8% is absurd hoog en zou bij een volledige opkomst tot ruim 230.400 ongeldige stembiljetten leiden.
Hoe kun je dan beweren dat de proeven met het nieuwe stembiljet gunstige resultaten hebben laten zien?
In werkelijkheid zouden op basis van deze testresultaten  en onder de huidige kieswetgeving waarbij wij op kandidaten stemmen (en niet op partijen) bij een volledige opkomst ruim 2,5 miljoen stembiljetten ongeldig zijn!!!!!!!!!

Willekeur in duiding uitkomst van de proeven

Eigenlijk zouden deze statistieken in de discussie helemaal niet hoeven mee te spelen.
Een andere meer principiële reden zou iedere inspanning in de richting van dit nieuw model stembiljet subiet moeten doen beëindigen.

Hoe kun je als overheid de kiezer confronteren met een stembiljet waarbij het aantal invulmogelijkheden die naar niet bestaande kandidaten verwijst, significant hoger is dan het aantal dat naar wel bestaande kandidaten verwijst?
Slechts enkele van de soms wel 28 deelnemende lijsten hebben het recht om 80 kandidaten op de lijst te plaatsen. De overweldigende meerderheid van alle invulcombinaties (1 t/m 30 voor de lijsten en 1 t/m 80 voor de kandidaten) verwijzen dus naar niet-bestaande kandidaten!!!!

Dit kan toch niet waar zijn!!!!

Domste leerling in de klas

De verantwoordelijke kiesinstanties van landen zoals Wit-Rusland, Zimbabwe, Rusland, Myanmar etc. van wie Nederland voor wat betreft het democratische gehalte graag de maat neemt, zouden bij het aanhoren van het plan dit model stembiljet voor verkiezingen in te zetten, Nederland meewarig aankijken als ware wij het domste leerlingetje in de klas voor verkiezingsautoriteiten.

Nieuw model stembiljet niet toegankelijk

In het verslag kun je positieve reacties van de testpersonen lezen variërend van ‘Goed mee te werken’, ‘Mag meteen ingevoerd worden’, ‘Lost ons probleem op’ enzovoort.
Hoe valt het te rijmen dat je zoveel bedenkingen kunt hebben bij de voorgestelde oplossing, terwijl de betrokken testpersonen zo enthousiast zijn?
Ik heb daar twee verklaringen voor. Ten eerste gaan personen zich als aapjes gedragen als je ze als aapjes behandeld. Als blinden hebben we ons leven lang geleerd je uiterste best te doen om te roeien met de riemen die je hebt. Grijp iedere hulpmiddel aan die je geboden wordt en laat zien dat je meer kunt dan dat men denkt. Dus als je uitgedaagd wordt om in een test een kunstje te vertonen, dan laat je je niet kennen en toon je waartoe je in staat bent. Dus als ze je dan vragen hoe ging het? Dan roep je ‘Makkie’ of ‘Top’. Immers, je wil niet toegeven dat je het niet kunt of neergezet worden als een lastpost of een kneus.
Een tweede verklaring heeft te maken met de ‘slager die zijn eigen vlees keurt’. Het ministerie heeft ook diverse proeven gedaan om vast te stellen of een stemprinter de toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden positief veranderd. Eind 2014 en eerder dit jaar hebben er proeven met de stemprinter plaatsgevonden. Over deze laatste proeven heeft de minister de kamer eerder geïnformeerd (onderdeel verslag van de Deskundigengroep onder voorzitterschap van Ronald Prins). De blinde en slechtziende testpersonen lieten in deze proeven weten erg geholpen te zijn met de audiofaciliteiten van de stemprinter. De vraag dringt zich nu op waarom parallel aan deze testen dezelfde personen niet zijn onderworpen aan het nieuw model stembiljet en de hulpmal? Zou dit te maken kunnen hebben met het feit dat dit de slager niet zo goed uitkwam?
Dit is uiteraard niet na te gaan, maar ik kan me voorstellen dat de enthousiast opgetekende reacties na de test met de hulpmal met een bekend fenomeen te maken zouden kunnen hebben.
Dit fenomeen laat zich snel uitleggen door de volgende metafoor. Als je in een experiment mensen in een vrieskast laat staan en hen dan vervolgens in een koelkast plaatst, dan zullen ze erg blij zijn met de positieve verandering. De koelkast is immers en stuk warmer dan de vrieskast. De positieve reacties op dit experiment zal echter gauw omslaan als de proefpersonen verteld wordt dat er ook nog zo iets bestaat als een warm bad. Ik ben bang dat de vrieskast het rode potlood is, het nieuw model stembiljet en de hulpmal is de koelkast en de toegankelijkheidsvoorzieningen van een stemprinter is uiteraard het warm bad.

Conclusies

Natuurlijk komen wij graag e.e.a. mondeling toelichten. Op dit moment ben ik, Jeroen Zwart (Broeder Tuck), herstellende van een nare ziekte, waardoor reizen erg bemoeilijkt wordt. Daarom zou ik telefonisch contact om met u van gedachten te wisselen zeer op prijs stellen.

Met vriendelijke groeten,

Jeroen Zwart (Broeder Tuck)
Harry Schreurs
Woordvoerders van ‘Terug naar de Bossen’

Bezoek ons ook op Facebook en Twitter